Mẹ Việt Tư Vấn: Dấu Hiệu Nhận Biết Sớm Trẻ Chậm Nói
Đại dịch covid kéo dài, các bé không được đến trường khiến tỷ lệ trẻ chậm nói tăng cao. Mẹ Việt ngày càng nhận được nhiều câu hỏi từ ba mẹ gửi về: Bé nhà em như này có phải bị chậm nói không? Cũng có điều mừng là nhiều ba mẹ đặt ra câu hỏi đó khi con còn nhỏ. Tầm 16 – 18 tháng chưa thấy con bập bẹ nhiều là ba mẹ đã lo tìm giải pháp can thiệp. Ba mẹ biết cách can thiệp sớm trẻ sẽ có cơ hội nhanh cải thiện khả năng nói, một số bé hết hẳn chậm nói. Điều quan trọng là ba mẹ cần nắm được các dấu hiệu nhận biết sớm trẻ chậm nói. Ba mẹ hãy ngay lập tức kiểm tra dấu hiệu chậm nói dưới đây. Để xem con có chậm nói hay không và có kế hoạch can thiệp sớm nhé!
Trẻ Thế Nào Gọi Là Chậm Nói
Trẻ chậm nói là khi khả năng ngôn ngữ của trẻ chậm hơn so với các bạn đồng trang lứa. Lời nói là phương tiện giao tiếp bằng lời, thể hiện thông qua âm thanh bé phát ra. Ba thành phần chính của lời nói đó là: việc phát âm, giọng nói và sự lưu loát. Trẻ chậm nói là trẻ gặp khó khăn trong 1 hay cả 3 vấn đề trên. Trẻ không thể hoặc hạn chế bật âm, nói ngọng, nói linh tinh vô nghĩa. Trẻ lớn từ 3 tuổi không thể diễn đạt hay diễn đạt không trôi chảy, lưu loát.
Thông thường, các ba mẹ thấy trẻ 18 tháng tuổi, 2 tuổi chưa bập bẹ thì mới nghĩ đến chậm nói. Nhưng thực ra, trước đó đã có nhiều dấu hiệu cảnh báo sớm tình trạng trẻ đang chậm nói. Những dấu hiệu đã khởi đầu từ 3-4 tháng tuổi. Ba mẹ theo dõi các dấu hiệu nhận biết sớm trẻ chậm nói theo các độ tuổi như sau:
Dấu Hiệu Nhận Biết Sớm Trẻ Chậm Nói
Ngôn ngữ ở hình thức sơ khai nhất là việc đáp ứng với âm thanh và phát ra âm thanh. Quá trình học nói của trẻ bắt đầu từ việc nghe. Trẻ nghe những âm thanh truyền đến tai cả dưới dạng âm thanh và ngôn ngữ. Não bộ phân tích, xử lý để dần hiểu ý nghĩa của ngôn ngữ, âm thanh. Sau đó, sẽ phản hồi lại thông tin bằng cách tạo ra những âm thanh theo từng giai đoạn tuổi.
Trẻ 3 – 4 Tháng Tuổi Chậm Nói
Dấu hiệu cảnh báo sớm trẻ 3 – 4 tháng tuổi có nguy cơ chậm nói là:
Trẻ không đáp ứng với tiếng động mạnh.
Trẻ không phát ra âm thanh gừ gừ.
Hoặc trẻ gừ gừ nhưng không biết bắt chước các âm thanh khác (từ 4 tháng tuổi).
Ba mẹ đọc thêm bài này để biết cách giúp đỡ con:
Nguyên Nhân Trẻ Chậm Nói Và Cách Tạo Môi Trường Kích Nói Cho Trẻ
Cách Dạy Trẻ Chậm Nói Nhanh Biết Nói Cực Kỳ Đơn Giản Mà Hiệu Quả
Trẻ 7 Tháng Tuổi Chậm Nói
Dấu hiệu cảnh báo đáng tin cậy nhất là: trẻ không đáp ứng với tiếng động. Khi ba mẹ thấy có tiếng động mạnh, nhưng trẻ không giật mình, không phản ứng quay lại. Ba mẹ hãy nghĩ ngay đến trẻ có vấn đề về thính giác và nên đưa trẻ đi khám sớm.
Tai nghe kém thì trẻ sẽ không nhận được tín hiệu kích thích âm thanh, ngôn ngữ. Không có kích thích, não bộ không có phân tích, xử lý. Và càng không có tín hiệu phản hồi âm thanh, ngôn ngữ.
Do đó, ba mẹ đưa trẻ đi khám nếu có vấn đề về thính giác thì xử lý sớm. Trẻ có thể cần được phẫu thuật hoặc đeo máy trợ thính. Dù là gì thì sớm tìm lại được khả năng nghe của trẻ mới giúp trẻ tiếp nhận âm thanh – ngôn ngữ. Bước tiền đề để cải thiện chậm nói.
Bài tham khảo:
Trẻ Chậm Nói Có Ảnh Hưởng Gì Không???
Trẻ Chậm Nói Có Kém Thông Minh???
Trẻ 12 Tháng Tuổi Chậm Nói
Dấu hiệu nhận biết sớm trẻ chậm nói ở giai đoạn 12 tháng tuổi là:
Trẻ không tìm cách giao tiếp với người khác bằng âm thanh, cử chỉ hay lời nói. Kể cả khi trẻ cần giúp đỡ hay mong muốn điều gì đó.
Trẻ không biết nói bất kì một từ nào, ví dụ: “mẹ” hoặc “ba”.
Không bi bô, không phát ra các phụ âm (ví dụ: p hoặc b).
Trẻ không biết thực hiện các động tác đơn giản như: vẫy tay chào tạm biệt, lắc đầu để nói không, chỉ tay vào đồ vật bé muốn.
Trẻ không có phản ứng khi được gọi đúng tên.
Không hiểu và không hành động phản ứng với các từ đơn giản như: “không”, “chào bé” và “bai bai”.
Trẻ có biểu hiện không quan tâm đến thế giới xung quanh.
Trẻ 16 Tháng Chậm Nói
Trẻ được 16 tháng nhưng vẫn không hiểu và không phản ứng gì với các từ như: “không”, “dậy nào”.
Không thể nói được bất kỳ từ ngữ nào.
Không biết chỉ tay khi người khác hỏi như quả bóng đâu, búp bê đâu.
Trẻ không biết chỉ vào vật mình thích, kết hợp với động tác ngước nhìn ba mẹ.
Thông thường ba mẹ thường phát hiện sớm bé chậm nói ở giai đoạn này. Nhận biết sớm trẻ chậm nói 16 tháng là một điều may mắn cho bé. Ba mẹ chỉ cần tích cực can thiệp đúng cách là bé có cơ hội hết chậm nói nhanh. Và phát triển ngôn ngữ tốt vì đây là giai đoạn trẻ sắp bước vào bùng nổ phát triển ngôn ngữ.
Trẻ 18 Tháng Tuổi Chậm Nói
Dấu hiệu nhận biết sớm trẻ 18 tháng tuổi chậm nói.
Trẻ không thể chỉ vào bộ phận của cơ thể (ví dụ: đầu, mắt, mũi) khi người lớn yêu cầu.
Trẻ chưa thể nói được 6 từ ngữ bất kỳ.
Trẻ không thể hoặc không có ý muốn cố gắng giao tiếp bằng bất cứ cách nào. Kể cả khi trẻ đang cần sự giúp đỡ.
Không biết chỉ vào thứ mình muốn.
Vẫn chưa nói được các từ đơn giản như: “mẹ”, “bế”.
Trẻ không hiểu các mệnh lệnh đơn giản, ví dụ “Đừng sờ vào nó”.
Không đáp lại bằng lời nói hoặc cử chỉ khi được bao mẹ hoặc người thân hỏi “cái gì đây?”, “dép bé đâu?”
Trẻ 19 – 23 Tháng Tuổi Chậm Nói
Dấu hiệu nhận biết sớm trẻ chậm nói ở 19 – 23 tháng tuổi không còn là bập bẹ vài từ. Mà tính theo khả năng gia tăng vốn từ vựng của trẻ.
Vốn từ ngữ của trẻ tăng chậm (không đạt được một từ mới mỗi tuần).
Viêm tai giữa kéo dài (ảnh hưởng khả năng nghe ở trẻ).
Trẻ 24 Tháng Tuổi Chậm Nói
Vốn từ vựng của trẻ dưới 15 từ.
Không thể tự nói ra lời mà chỉ nhại lại lời nói của ba mẹ hoặc người khác đã nói.
Không thể tự thực hiện những cuộc hội thoại đơn giản chỉ với câu gồm 2 từ. Ví dụ: “Mẹ ơi”, “uống sữa” (hoặc nói được nhưng nói còn vấp váp).
Không muốn hoặc không thể dùng lời nói để giao tiếp, ngoại trừ những trường hợp khẩn cấp.
Không hiểu các chỉ dẫn hoặc các câu hỏi dài hơn, ví dụ: “Con đội mũ lên”, “Con có đói bụng không?”, “Ba đâu rồi?”
Không biết giả vờ chơi với búp bê hoặc tự chơi với chính mình. Ví dụ: cho búp bê ăn, nói chuyện một mình với búp bê, tự chải đầu làm đẹp.
Không biết bắt chước hành động hoặc lời nói của người khác.
Khi xem sách, trẻ không thể chỉ vào một bức tranh mà ba mẹ gọi tên.
Trẻ chỉ nói được từ đơn, chưa nói được từ đôi.
Không biết công dụng của những đồ vật thông dụng trong nhà, ví dụ: bàn chải đánh răng, bát đĩa.
Theo thống kê, ở độ tuổi này, có khoảng 1/5 trẻ em có thể có dấu hiệu chậm nói. Tuy nhiên, ba mẹ không cần quá lo lắng. Vì rất nhiều trẻ trong số này đều sẽ đuổi kịp các bạn khi lớn lên nếu được hỗ trợ đúng cách.
Ba mẹ cần đọc thêm bài này:
Trẻ 2 Tuổi Chậm Nói Có Đáng Lo ???
Sách Và Đồ Chơi Bổ Trợ Hiệu Quả Cho Trẻ Chậm Nói
Trẻ 25 – 35 Tháng Chậm Nói
Trẻ không thể nói được câu đơn giản có khoảng 2-4 từ.
Không thể gọi tên một vài bộ phận trên cơ thể.
Không nhớ những thứ được lặp đi lặp lại nhiều lần, ví dụ: một bài thơ ngắn.
Không thể tự đặt các câu hỏi đơn giản.
Không ai trong gia đình có thể hiểu ý của trẻ, trẻ vẫn nói linh tinh vô nghĩa nhiều.
Trẻ 3 Tuổi Chậm Nói
Trẻ 3 tuổi không sử dụng đại từ nhân xưng nào (con, mẹ, ba).
Không thể ghép các từ thành một câu ngắn, ví dụ: “Mẹ ơi, đi về”, “Con không thích”
Không hiểu những chỉ dẫn hoặc câu hỏi ngắn, ví dụ: “Nhặt búp bê lên cất vào tủ đồ chơi”, “Con thích ăn món gì?”
Trẻ nói ngọng, vẫn nói linh tinh vô nghĩa.
Thường xuyên lắp bắp, rất khó phát ra âm thanh hay từ ngữ, khi nói vẻ mặt trẻ nhăn nhó.
Trẻ không đặt câu hỏi.
Ít quan tâm hoặc thậm chí không quan tâm gì đến sách truyện.
Không quan tâm và không tương tác với những trẻ khác.
Đặc biệt, trẻ rất bám bố mẹ, không tách ra được.
Ba mẹ đọc chi tiết ở bài: Trẻ 3 Tuổi Chậm Nói – Ba Mẹ Phải Làm Sao???
Trẻ 4 Tuổi Chậm Nói
Trẻ chưa thể phát âm thành thục hầu hết các phụ âm.
Chưa hiểu được khái niệm “giống nhau” và “khác nhau”, các khái niệm từ trái nghĩa.
Trẻ không sử dụng đại từ nhân xưng “con” và “mẹ” đúng cách.
Cách dạy trẻ 4 tuổi chậm nói:
Trẻ 4 Tuổi Chậm Nói – Kích Nói Cho Trẻ Như Thế Nào Hiệu Quả
Cần Làm Gì Khi Phát Hiện Trẻ Chậm Nói
Hầu hết các ba mẹ khi phát hiện trẻ chậm nói thì rất hoang mang không biết bắt đầu từ đâu. Ba mẹ vội vàng dạy con những từ vựng bằng cách lặp đi lặp lại nhiều lần và bắt con đọc theo. Thế nhưng, phần lớn là trẻ sẽ không hợp tác khi học nói theo cách như vậy.
Ba mẹ thấy dạy không hiệu quả nên lại càng nản lòng và bế tắc. Lại lao vào các hội nhóm trẻ chậm nói để lượm lặt thông tin và áp dụng. Một thời gian ngắn sau không hiệu quả lại tìm cách khác. Cứ như thế trẻ được cải thiện một cách thiếu định hướng, không có phương pháp đúng. Hay thậm chí là không kiên trì, kiên nhẫn cho đến khi hiệu quả. Do đó, trẻ thường tiến bộ rất chậm, chỉ luẩn quẩn tăng vài từ đơn trong suốt nhiều tháng.
Việc ba mẹ cần làm trước tiên là bình tĩnh ngồi xuống, tìm hiểu nguyên nhân vì sao bé chậm nói. Sau đó, ba mẹ đọc các tài liệu, nhờ các đơn vị tư vấn uy tín như Mẹ Việt. Để hiểu rõ các phương pháp dạy con học nói hiệu quả. Đọc – hiểu và bắt đầu áp dụng ngay và luôn, đều đặn hàng ngày.
Và cuối cùng, đó là kiên trì cho đến khi có kết quả.
Ba mẹ ghi nhớ:
Dạy con học nói không có phương pháp đúng giống như đi vào đường hầm mà không thấy lối ra.
Sẽ không có bất kỳ kết quả nào nếu không có hành động.
Quả ngọt chỉ dành cho những người kiên trì, tin tưởng gieo trồng, chăm sóc, tưới nước. Để giúp được con là một cơ hội giúp ba mẹ rèn luyện khả năng kiên trì.
Kết Luận
Như vậy là Mẹ Việt đã hướng dẫn cho ba mẹ dấu hiệu nhận biết sớm trẻ chậm nói. Nếu phát hiện bé đang chậm nói, hãy nhắn tin ngay vào Fanpage Mẹ Việt. Mẹ Việt sẽ hỗ trợ ba mẹ từng bước can thiệp thành công. Con nhanh nói, nói tốt, giao tiếp tốt. Với kinh nghiệm hỗ trợ hàng ngày ba mẹ đang cải thiện chậm nói cho con mỗi ngày. Mẹ Việt sẽ giúp ba mẹ định hướng, phương pháp dạy trẻ học nói hiệu quả. Và đặc biệt là quá trình đồng hành cùng ba mẹ trên hành trình chữa con chậm nói tại nhà. Mẹ Việt đã và đang hỗ trợ nhiều ba mẹ can thiệp thành công cho bé. Hãy liên hệ Mẹ Việt để được hướng dẫn bắt đầu can thiệp ngay. TƯ VẤN TRỰC TIẾP.
Bài được nhiều ba mẹ quan tâm nhất:
Những Cách Phát Triển Ngôn Ngữ Cho Trẻ Mầm Non Hiệu Quả Nhất
Trẻ Chậm Nói Khám Ở Đâu? Tổng Hợp 5 Địa Chỉ Uy Tín Khám Chậm Nói