Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng chậm nói của trẻ. Trong đó thói quen ăn uống cũng có ảnh hưởng nhất định đến việc học tập và khả năng nói của trẻ. Trẻ ăn uống khó, kén nhiều món dẫn đến thiếu chất dinh dưỡng cho não bộ phát triển. Trẻ tiếp thu chậm, mau quên, khó tập trung chú ý. Hay việc bé ăn thô kém, vẫn ăn cháo xay nhuyễn dù đã lớn khiến cơ hàm yếu, khó phát âm. Trong bài này, Mẹ Việt team hướng dẫn ba mẹ trẻ chậm nói cần bổ sung gì? Chế độ dinh dưỡng như thế nào là tốt để trẻ nhanh biết nói.
Chế độ dinh dưỡng tối ưu tạo điều kiện cho não bộ của trẻ phát triển tốt. Hỗ trợ cải thiện tâm trạng và hành vi của trẻ. Với trẻ chậm nói nên bổ sung gì? Dưới đây là 5 nhóm thực phẩm thiết yếu cho trí não ba mẹ bổ sung cho con hàng ngày:
Carbohydrate là gì? Carbohydrate là một thành phần chính trong thức ăn, cung cấp năng lượng cho cơ thể, trong đó có não bộ. Carbohydrate bao gồm carbohydrate đơn giản (chỉ có 1 hoặc 2 phân tử đường). Và carbohydrate phức tạp (có từ 3 phân tử đường trở lên).
Ngoài cung cấp năng lượng, quá trình tiêu hóa Carbohydrate phức tạp diễn ra khá chậm. Nên chúng còn có vai trò ổn định đường huyết trong cơ thể. Với trẻ chậm nói, cung cấp đủ năng lượng cho não bộ là yếu tố quan trọng hàng đầu ba mẹ cần hướng tới.
Carbohydrate phức tạp có trong đậu, lạc, khoai tây, ngô, củ cải vàng, ngũ cốc, ngũ cốc nguyên hạt,… Chất xơ cũng là một loại carbohydrate phức tạp. Trẻ chậm nói thường kén ăn, ba mẹ nên đổi món liên tục để kích thích trẻ ăn ngon. Trong tuần, không nhất thiết tất cả các bữa bé đều phải ăn cơm. Ba mẹ có thể thay một vài bữa cơm bằng bún, miến, phở, cháo,… Các bữa phụ với ngũ cốc, các loại hạt.
Bài nhiều ba mẹ đọc:
Trẻ 2 Tuổi Chậm Nói Có Đáng Lo???
Trẻ 3 Tuổi Chậm Nói – Ba Mẹ Phải Làm Sao???
Có 3 chất béo thiết yếu cho não bộ là Omega 3, Omega 6 và Omega 9. Tuy nhiên, Omega 6 dễ dàng bổ sung từ thức ăn, Omega 9 cơ thể tự tổng hợp được. Omega 3 thì cơ thể không tự tổng hợp và tạo ra được. Do đó, ba mẹ cần quan tâm bổ sung các thực phẩm giàu Omega 3 cho trẻ chậm nói.
Omega 3 là chất béo thiết yếu giúp nuôi dưỡng các tế bào não khỏe mạnh. Giúp các tế bào não kết nối với nhau, truyền thông tin thông suốt. Giúp cho trẻ tiếp thu tốt, tập trung học tập, ghi nhớ lâu. Một số nghiên cứu cho thấy các mẹ trong thời gian thai kỳ thường ăn cá hoặc sử dụng dầu cá. Các bé sinh ra thường thông minh, lanh lợi và đạt điểm số cao hơn trong các bài kiểm tra trí thông minh thời thơ ấu.
Omega 3 cũng được dùng để hỗ trợ điều trị giảm trí nhớ nhẹ, cải thiện chứng trầm cảm. Do đó, ba mẹ nên bổ sung Omega 3 sẽ giúp trẻ nhanh nhạy hơn khi học ngôn ngữ. Các thực phẩm giàu Omega – 3 gồm cá hồi, cá mòi, cá thu, cá cơm, cá ba sa,… Ngoài ra Omega 3 còn có trong tảo biển, rong biển, các loại hạt như hạnh nhân, óc chó, macca,…
Phospholipid là thành phần chính của màng tế bào não và lớp vỏ myelin bao bọc quanh dây thần kinh. Phospholipid đóng vai trò dẫn truyền các tín hiệu thần kinh từ màng tế bào vào bên trong tế bào. Giúp hệ thần kinh của trẻ phát triển tốt hơn, truyền thông tin tốt, trẻ học nhanh nhớ. Mẹ bổ sung vào bữa ăn hàng ngày các thực phẩm lòng đỏ trứng, đậu phộng, sữa, dầu thực vật,… Để cung cấp đủ Phospholipid cho trẻ chậm nói.
Axit Amin giúp não bộ tỉnh táo, minh mẫn và thư giãn. Axit amin có nhiều loại, trong đó 2 loại đóng vai trò quan trọng nhất với não bộ là tryptophan và tyrosine.
Tryptophan là một axit amin thiết yếu tham gia vào cấu trúc của rất nhiều các phân tử sinh học như: enzyme, serotonin, melatonin và chất dẫn truyền thần kinh. Cơ thể không tự tổng hợp Tryptophan được. Tyrosine là axit amin giúp xây dựng protein và là tiền chất của một số chất dẫn truyền thần kinh. Cơ thể có khả năng tự tổng hợp Tyrosine. Nhưng bổ sung thêm axit amin này có nhiều lợi ích cho bé. Vì thế ba mẹ nên tăng cường vào bữa ăn hàng ngày của con các món ăn giàu axit amin.
Các thực phẩm giàu Trytophan: thịt, cá, trứng, sữa, pho mai, hạt hướng dương, hạt bí đỏ, đậu phộng, đậu nành, tảo biển,… Các thực phẩm chứa nhiều Tyrosine như: thịt, sữa và các sản phẩm từ sữa (sữa chua, pho mai, sữa Kefir). Các loại cá được đánh bắt tự nhiên, gia cầm thả vườn, các loại quả hạch, ngũ cốc nguyên hạt,…
Bé 4 tuổi chậm nói mẹ đọc bài này:
Trẻ 4 Tuổi Chậm Nói – Kích Nói Cho Trẻ Như Thế Nào Hiệu Quả
Tuy không trực tiếp tham gia vào việc thúc đẩy não bộ phát triển. Nhưng chất xơ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong xây dựng cho bé hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Giúp cơ thể trẻ hấp thu tốt được các dưỡng chất cần thiết. Tăng cường chất xơ với các món rau củ quả. Bé thường sẽ ngại ăn rau. Ba mẹ cần giới thiệu món rau nhiều lần trước khi con quen. Thay đổi hình dạng từ cắt dài, cắt ngắn, cắt khúc, băm nhỏ, hấp, luộc, xào, salad,… Cho trẻ ăn trái cây trực tiếp hoặc là sữa chua, sinh tố, nước ép cho con uống.
Vai trò của vitamin và khoáng chất tuy chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong cơ thể – gọi là vi chất. Nhưng sự thiếu hụt của chúng lại làm chậm quá trình bài tiết kim loại nặng ra khỏi cơ thể. Kim loại nặng chính là độc tố của não bộ. Vì thế, ba mẹ cần quan tâm bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ chậm nói. Thêm vào đó, các vi chất còn mang lại những lợi ích đặc biệt cho não bộ của bé như:
Vitamin B1, B6: giúp duy trì các kết nối thần kinh. Có nhiều trong: ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, trứng gà, thịt bò , thịt gà,..
Vitamin A: tăng cường sức đề kháng, sáng mắt, tránh nhiễm trùng (vd như bệnh viêm tai giữa). Ba mẹ bổ sung vitamin A cho trẻ từ: sữa, dầu gan cá béo, khoai lang vàng, cà rốt,…
Kẽm và magie: giúp cơ thể tăng cường tổng hợp dopamin. Là một hormone trong não giúp tạo cảm giác hạnh phúc, tăng cường trí nhớ, khả năng tập trung. Kẽm và magie có nhiều trong: thịt, đậu, hạnh nhân, đậu phộng, rau bina…
Sắt: bổ máu và đóng vai trò thiết yếu cho hệ thần kinh phát triển và hoạt động miễn dịch. Thiếu sắt khiến trẻ suy giảm nhận thức cũng như thành tích học tập kém. Sắt có nhiều trong: thịt đỏ, gan, trứng, trái cây khô…
Bên cạnh quan tâm trẻ chậm nói cần bổ sung gì. Ba mẹ cũng cần lưu ý đến nguồn cung cấp thực phẩm tươi – sạch và an toàn cho trẻ. Mẹ nên chọn:
Chọn ngũ cốc nguyên hạt và không chứa gluten như: gạo lứt, lúa mạch, kê, yến mạch, lúa mì nguyên cám, ngô…
Chọn trái cây tươi.
Không nên chế biến quá kỹ thực phẩm.
Hạn chế tối đa thức ăn nhanh nhiều đường, dầu mỡ. Chúng không những ít dinh dưỡng, khó tiêu hóa. Mà còn kích thích trẻ quá mức đối với trẻ tự kỷ, tăng động.
Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều chất phụ gia nhân tạo.
Thêm vào đó, hãy đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc. Trong giấc ngủ, não bộ bé xử lý và sắp xếp lại các thông tin nhận được trong ngày. Nói cách khác, trẻ chậm nói có học và phát triển ngôn ngữ trong giấc ngủ. Do đó, cho trẻ ngủ đủ giấc một ngày, lịch sinh hoạt ăn – ngủ điều độ góp phần giúp bé mau tiến bộ.
Nếu trẻ chậm nói khó ngủ, mẹ hãy hỏi ý kiến bác sĩ về việc bổ sung melatonin. Melatonin có tác dụng giúp con dễ ngủ, ngủ sâu giấc, tạo điều kiện cho não bộ phát triển tốt.
Sự phối hợp linh hoạt của môi, lưỡi và hàm sẽ hình thành khả năng nói tốt ở bé. Nhiều trẻ đã 3 tuổi, 5 tuổi vẫn chậm nói một phần do ăn thô chưa tốt. Các hoạt động nhai, nuốt, lừa thức ăn, gặm cắn thức ăn,… giúp lưỡi, môi và hàm vận động nhiều. Giúp trẻ dễ dàng bật âm, tạo ra âm thanh và nhanh nói. Chính vì thế, ba mẹ tập cho trẻ ăn thô nhé!
Cho trẻ sử dụng cốc uống: giúp bé rèn luyện kỹ năng kiểm soát độ rộng và tốc độ đóng mở hàm tốt hơn. Bé có thể cho trẻ tập uống bằng cốc ngay từ khi 5 tháng tuổi. Vậy nên không có lý do gì mẹ lo lắng bé 2 tuổi, 4 tuổi không uống bằng cốc được nhé.
Tăng độ thô của thức ăn dần: rau và các loại củ luộc mềm, cho trẻ tập cầm ăn. Tôm luộc, thịt bò cắt miếng mỏng xào, đùi gà luộc mềm cho trẻ tự cắn, xé nhỏ thức ăn. Trẻ sẽ có phản ứng ọe, không nhai, nhả,… Ba mẹ hãy làm mẫu cho con để con bắt chước theo. Đừng quá lo lắng, chỉ cần ba mẹ kiên trì 10 ngày là con đã bắt đầu cải thiện, có thể ăn thô rồi.
Trường hợp bé kén ăn thời gian dài, thiếu chất lâu ngày, ba mẹ nên quyết liệt thay đổi thói quen ăn uống của con. Giới thiệu cho con nhiều món, chịu khó trình bày đẹp mắt để kích thích con ăn ngon.
Trong thời gian đó, ba mẹ có thể bổ sung thêm cốm Noben Kids. Để hỗ trợ cho con phát triển não bộ. Thành phần của Noben Kid trong 1 gói 30g gồm:
DHA: Chiết xuất từ dầu gan cá bằng phương pháp thủy phân ở nhiệt độ cao. Nhập khẩu từ Đan Mạch.
Prunus dulcis Mill 200mg: Từ hạt hạnh nhân.
Juglans regia 150mg: Từ hạt óc chó.
Yến mạch 150mg.
Chiết xuất cúc tím 35mg.
Colostrum: Sữa non.
Vitamin B1, B6 1,5mg.
Phụ liệu: Bột talc, magnesium stearate, hương tổng hợp vừa đủ 3g.
DHA và các vitamin có tác dụng tăng cường sức khỏe não bộ cho trẻ. DHA đặc biệt được chiết xuất dưới dạng thủy phân giúp cơ thể hấp thụ nhanh. Bổ sung 1 liệu trình ít nhất 2 tháng, con dần tăng khả năng ghi nhớ, phát triển nhanh về nhận thức, sớm có ý thức. Tập trung tốt hơn nên tiếp thu nhanh hơn, trong đó có ngôn ngữ. Noben Kid là giải pháp hiệu quả cho ba mẹ trong thời gian điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cho con.
Đặt mua Noben Kid chính hãng uy tín tại Shop Mẹ Việt.
Xem thêm: Sách Và Đồ Chơi Bổ Trợ Hiệu Quả Cho Trẻ Chậm Nói (Có tư vấn hướng dẫn cách sử dụng).
Đến đây, chắc hẳn ba mẹ đã biết trẻ chậm nói cần bổ sung gì rồi đấy. Nhưng trẻ chậm nói bổ sung dinh dưỡng thôi là chưa đủ. Ba mẹ cần phải có giải pháp về giáo dục cụ thể để cải thiện chậm nói cho con. Ba mẹ hãy đọc series bài viết về chủ đề Chữa con chậm nói trên Blog Mẹ Việt. Ba mẹ sẽ hiểu rõ và biết được cách tích cực can thiệp để trẻ hết chậm nói.
Nguyên nhân và giải pháp can thiệp chậm nói hiệu quả: