Xin chào ba mẹ! Chúng ta lại gặp nhau trong chương trình “Gặp gỡ và chia sẻ câu chuyện thành công” của Mẹ Việt. Nơi ba mẹ chia sẻ những kinh nghiệm thực tế khi đồng hành dạy con chậm nói. Ba mẹ có tò mò muốn biết vị khách mời hôm nay của chúng ta là ai không ah :) Bật mí cho ba mẹ, khách mời của chúng ta đến từ một nơi rất xa, cách Việt Nam nửa vòng trái đất. Đó chính là mẹ Minh - một người con Việt Nam nhưng đã sinh sống ở Mỹ từ năm 2011 đến nay. Hành trình mẹ Minh bắt đầu với Mẹ Việt khi mẹ có một em bé chậm nói và cần được hỗ trợ cách can thiệp cho con.

Một hành trình nhìn lại quả thật rất nhiều gian nan nhưng đầy sự quyết tâm. Mẹ nỗ lực học tập để giúp con từ một em bé 3 tuổi chỉ nói được vài từ đơn Tiếng Việt, vài từ đơn Tiếng Anh, nhận thức của con còn hạn chế, con chỉ thích ngồi chơi một mình. Để rồi sau 1.5 tháng con bật nói được 50 từ đơn Tiếng Anh và hơn 30 từ đơn Tiếng Việt. Tốc độ tiến bộ của con tăng nhanh chóng cả về ngôn ngữ, nhận thức và kỹ năng. Giờ đây, sau 7 tháng đồng hành tích cực cùng con, bé đã nói được câu trọn vẹn, biết trả lời các câu hỏi của mẹ. Con học tập, vui chơi hòa đồng với các bạn. Một thành quả vô cùng tuyệt vời đã ghi nhận sự cố gắng của mẹ Minh khi chăm chỉ học tập các buổi zoom dù lệch múi giờ. Mẹ báo cáo đều đặn tình hình thực hành dạy con theo phương pháp của Mẹ Việt, chủ động tương tác hỏi đáp với các cô.
Và không để ba mẹ chờ đợi lâu nữa, chúng ta cùng gặp gỡ mẹ Minh, cùng học hỏi kinh nghiệm thành công mẹ Minh đã áp dụng để can thiệp hiệu quả cho bé nhà mẹ nhé!

Ba mẹ muốn làm bài kiểm tra đánh giá tình trạng chậm nói cho con; Tư vấn cách can thiệp cho con tại nhà; hỗ trợ về sách, thẻ học, giáo cụ học tập… Liên hệ ngay với Mẹ Việt qua hotline 035 227 5339 hoặc để lại tin nhắn dưới bài này. Tham gia cộng đồng Mẹ Việt – Trẻ Chậm Nói để nhận được các hướng dẫn dạy trẻ chậm nói hàng tuần. THAM GIA NGAY.

Ba mẹ có thể nghe Podcast chia sẻ của mẹ Ánh Minh tại đây

Đôi nét về khách mời

Hỏi: Xin chào mẹ Ánh Minh, trước tiên mẹ có thể giới thiệu đôi nét về bản thân và bé nhà mình để các ba mẹ được biết nhé! 

Mẹ Ánh Minh: Xin chào cô Quỳnh và các ba mẹ, Mình tên là Ánh Minh, bé nhà mình tên là Liam, hiện giờ bé được 3 tuổi 8 tháng. Mình tham gia chuyên sâu 1 khoá MVK44.1, chuyên sâu 2 khoá MVK47.2. Mình sinh ra và lớn lên ở Tp. HCM, mình định cư ở Florida, Mỹ từ năm 2011.
Hỏi: Vâng thật vui khi hôm nay mời được mẹ Minh chia sẻ với cộng đồng cha mẹ Việt. Chắc hẳn chúng ta sẽ được nghe một câu chuyện thú vị về chủ đề Dạy con chậm nói ở Mỹ đây ^ ^ Vậy mẹ Minh ơi, mẹ đã nhận thấy dấu hiệu chậm nói của con từ khi nào và biểu hiện cụ thể của con lúc đó như nào khiến mẹ lo lắng? 

Mẹ Ánh Minh: Lúc đó bé nhà mình hơn 18 tháng, mà bé vẫn chưa nói được từ nào. Gọi tên thì bé không quay lại. Bé rất ít tương tác với mọi người, chẳng hạn như mình kêu bé vẫy tay chào hay bye bye ai đó thì bé không làm theo. Mẹ nói chuyện với con, thì con cứ nhìn đi chỗ khác. 

Khó khăn khi tìm kiếm giải pháp can thiệp

Hỏi: Vậy là mẹ đã quan sát và nhận thấy con có những biểu hiện chậm nói từ khá sớm. Khi mẹ nhận thấy những dấu hiệu đó của con thì mẹ đã làm gì để tìm giải pháp hỗ trợ con ah? Trong quá trình tìm giải pháp, những khó khăn mẹ gặp phải như nào? Mình được biết việc đặt lịch thăm khám ở bên Mỹ cũng không đơn giản phải không mẹ?

Mẹ Ánh Minh: Mình đã lên mạng tìm hiểu về trẻ chậm nói và tìm cách dạy con bật âm. Mình cố gắng tương tác, nói chuyện và đọc sách với con, nhưng không thấy con tiến bộ. Mình cũng có học một khóa online can thiệp cho con tại nhà do chuyên viên ngữ âm trị liệu người Mỹ dạy. Kiến thức thì cũng giống như mình được học với Mẹ Việt. Nhưng họ không dạy zoom trực tiếp và họ không hỗ trợ 1-1 giống Mẹ Việt. Khuyết điểm của mình là ngại chia sẻ, ngại hỏi. Cộng thêm là có nhiều khúc mắc trong nhiều vấn đề, không biết bắt đầu từ đâu nên mình đã nản chí và bỏ cuộc. 

Khi con 2 tuổi rưỡi, mình có dịp về Việt Nam. Mình đã dẫn con đi khám ở bệnh viện Nhi Đồng 1, bác sĩ chẩn đoán là con chậm nói đơn thuần. Khi trở về Mỹ, vợ chồng mình bắt đầu cho con đi nhà trẻ. Tụi mình nghĩ chắc do ở nhà xung quanh con không có bạn để chơi nên con mới chậm nói. Sau 4 tháng đi nhà trẻ, thì con vẫn chưa có nói được gì hết. Mình hỏi cô giáo tình hình con trong lớp, cô giáo nói con ít chơi chung với bạn, con không làm theo hiệu lệnh của cô. Con hay khóc vì cô giáo không hiểu nhu cầu của con. 

Lúc này mình rất lo lắng, thì mình đi gặp bác sĩ nhi để được tư vấn về tình trạng của con. Bác sĩ giới thiệu đến khám tại trung tâm chuyên khám về sự phát triển của trẻ em. Khi mình đặt lịch hẹn thì đến 3 tháng sau họ mới có chỗ cho mình. Trung tâm này không phải bệnh viện, không có bác sĩ khám như Việt Nam mình. Khi Liam được khám, thì có 3 người bao gồm một chuyên gia ngữ âm trị liệu, một chuyên gia về phát triển trẻ em và một bác sĩ tâm lý. Sau khi họ tương tác với Liam qua các bài test. Người bác sĩ tâm lý nói là Liam không có những biểu hiện của tự kỷ. Mình phải chờ thêm 1 tháng mới biết kết quả từ chuyên gia ngữ âm. Kết quả là Liam bị chậm phát triển về ngôn ngữ và khả năng giao tiếp. Và hiện tại Liam được vào một chương trình can thiệp của chính phủ. 

Tình cờ biết đến Mẹ Việt

Hỏi: Tính ra là 4 tháng con đi học nhà trẻ mà không có tiến triển. Chờ đợi thăm khám phải mất 4 tháng nữa mới được chẩn đoán. Tổng là 8 tháng mà con vẫn chưa được can thiệp đúng cách. Trong thời gian chờ đợi đó thì mẹ cảm thấy như thế nào vậy mẹ? Mẹ có thể chia sẻ cơ duyên nào mẹ biết tới Mẹ Việt vậy?

Mẹ Ánh Minh: Khoảng thời gian chờ đợi để Liam được khám là khoảng thời gian mình cảm thấy rất stress. Vì không biết làm sao để giúp con, không biết đến khi nào con mới nói chuyện được như các bạn. Mình tìm được podcast các bài chia sẻ của các cha mẹ can thiệp chậm nói cho con tại nhà theo phương pháp của Mẹ Việt đã thành công chỉ trong vài tháng. Mình như tìm thấy tia hy vọng cho con mình. Lúc mới phát hiện con chậm nói, mình có biết Mẹ Việt. Nhưng lúc đó mình nghĩ chưa cần học chuyên sâu để can thiệp cho con. Lần này, sau khi nghe podcast, mình đăng ký ngay vì mình biết con mình đã bị trễ rồi. Nếu có thể làm gì được cho con thì mình đều phải thử hết. 

Con tiến bộ sau 1.5 tháng can thiệp đúng cách

Hỏi: Chắc hẳn mẹ phải rất sốt ruột với tình hình của con. Vì thời gian vàng can thiệp giúp trẻ sớm phục hồi là dưới 3 tuổi. Mà con thì chớm đến thời gian vàng can thiệp nên mình tìm mọi cách để giúp con. Và thật may là mẹ đã tình cờ biết đến Podcast Mẹ Việt - nơi chia sẻ những câu chuyện các ba mẹ đã can thiệp chậm nói thành công cho con. 

Thực sự mình rất mừng vì điều đó mẹ Liam ạ, niềm vui nối tiếp niềm vui, các cha mẹ đang nghe chương trình chắc cũng mong mỏi một ngày thật sớm được ngồi ở vị trí người thành công, chia sẻ lại câu chuyện can thiệp chậm nói cho con như mẹ Liam bây giờ đấy. 

Vậy khi tham gia Chương trình Đồng hành can thiệp chậm nói Mẹ Việt, mẹ đã học và can thiệp cho Liam thế nào?

Mẹ Ánh Minh: Khi tham gia khóa học của Mẹ Việt, mình được học kỹ thuật can thiệp cho con qua các buổi zoom trực tiếp. Chẳng hạn như mình được học cách nói chuyện với con trong sinh hoạt hằng ngày như thế nào. Mình học được cách chơi với con, đọc sách với con như thế nào để con hợp tác với mình. Ví dụ như, trong sinh hoạt hằng ngày, lúc ăn thì mình dạy con về các tên các món ăn, mùi vị các món ăn. Khi tắm thì mình dạy con các bộ phận trên cơ thể. Khi dẫn con đi dạo thì mình dạy con về cây cối, xe cộ … 

Lúc đầu mình nói chuyện với con như độc thoại. Con không có phản ứng gì hết. Mình nhớ các cô giảng là khi con ngấm đủ thì con sẽ bật âm. Nhờ vậy mà mình cứ kiên trì, mình tin là con đang trong quá trình ngấm. Khi nào ngấm đủ thì con sẽ nói ra được. Khoảng hơn một tháng thì con bắt đầu bật âm. Mỗi ngày con lại nói thêm vài từ, vài tuần tiếp theo thì con nói được hơn 50 từ. Trước khi học với Mẹ Việt, con rất ít giao tiếp mắt. Sau khi học với Mẹ Việt, thì mình mới hiểu ra là giao tiếp mắt là cách để mình kết nối với con. Khi mình nói chuyện với con mà con không nhìn mình, thì giống như nước đổ lá khoai. Còn khi con chịu nhìn mình, có nghĩa là con đang nghe mình nói thì lúc đó con mới tiếp thu những gì mình dạy. Bởi vậy cho nên mình đã cố gắng tập giao tiếp mắt với con. Mình ngồi ngang tầm mắt với con, nói chuyện với con nhẹ nhàng, vui vẻ, không tạo áp lực cho con. Sau nhiều lần thực hành, mình cảm thấy con bắt đầu chú ý nghe và bắt đầu hiểu hơn.

Hỏi: Wow, khi mẹ học và can thiệp đúng cách cho con thì chỉ trong vòng 1 tháng rưỡi con đã có tiến bộ rõ rệt. Mẹ đã áp dụng theo đúng hướng dẫn của các cô giúp hành trình can thiệp cho con vừa hiệu quả, vừa chủ động. 

Ba mẹ biết không, mẹ Ánh Minh là một học viên rất tích cực. Mẹ rất chủ động hỏi đáp, báo cáo đều đặn hàng tuần và đặc biệt mẹ thường xuyên gửi video thực hành của Liam để các cô góp ý sửa lỗi. Chính những video thực hành đó đã giúp mẹ Minh cải thiện nhanh chóng kỹ năng tương tác với con đấy ba mẹ. Nên ba mẹ học kiến thức và song song với việc được góp ý video thực hành là điểm khác biệt của khóa học Chuyên sâu Mẹ Việt. Hiện tại, sau 7 tháng đồng hành thì con đã cải thiện ngôn ngữ, nhận thức, hành vi như nào rồi mẹ ha? 

Mẹ Ánh Minh: Hiện tại con đã nói được nhu cầu của mình. Con biết nói please khi muốn xin cái gì. Mấy hôm nay, con còn làm mẹ bất ngờ khi nói “can you help me” khi muốn mẹ dẫn con xuống cầu thang. Con hát được 5, 6 bài hát nguyên cả bài. Con chủ động kêu mẹ hát và chơi với con. Chẳng hạn như con hay kêu mẹ hát bài 5 chú khỉ con, trong bài hát đó 5 chú khỉ nhảy trên giường, rồi bị té xuống đất. Con kêu mẹ hát bài đó để con được nhảy trên giường. Rồi giả bộ lăn xuống đất, nhiều khi mẹ quên lời thì con còn biết nhắc lời cho mẹ nữa. Mấy hôm nay con hay rủ bà chơi trốn tìm. Con dẫn bà vào tủ, con nói “hide” nghĩa là trốn, rồi con nói “count to 10”. Con che mắt lại và đếm, đếm xong thì giả bộ nói “where is grandma” rồi chạy đến chỗ bà nói “I see you”.

Ngoài ra, con đã làm được một số kỹ năng tự lập chẳng hạn như tự mặc quần áo, tự mang giày cởi giày và cất lên kệ. Con biết dọn dẹp sau khi ăn và ngồi tại bàn cho đến khi ăn xong, không chạy lung tung nữa. Con biết chào hỏi mọi người. Hiện giờ con vào chương trình can thiệp được 2 tháng, Cô giáo nói ở trường con đã chơi chung với bạn. Con biết chia sẻ đồ chơi và hiểu các hiệu lệnh của cô giáo, đi học vui vẻ. Mình nghĩ là do con đã nói ra được nhu cầu của con nên con vui vẻ hơn.

Hỏi: Quá tuyệt vời, chúc mừng mẹ Minh và bé Liam nhé. Từ một em bé nói vài từ đơn mà giờ con đã nói được câu, biết thể hiện nhu cầu của mình. Con hợp tác với mẹ và còn rèn được cả sự tự lập, các kỹ năng sống hàng ngày nữa. Con đã tiến bộ rất nhiều thì mẹ và cả gia đình cảm thấy như thế nào khi Liam líu lo cả ngày, hòa nhập cùng mọi người ah? 

Mẹ Ánh Minh: Gia đình rất là vui. Bản thân mình không nghĩ là con tiến bộ nhanh như vậy. Họ hàng thỉnh thoảng gặp lại con thì thấy con không còn nhõng nhẽo đeo bám mẹ như lúc trước. Con biết tương tác với mọi người nhiều hơn.

Khóa Chuyên sâu can thiệp chậm nói của Mẹ Việt tự hào giúp hàng ngàn ba mẹ can thiệp thành công cho trẻ chậm nói. Đặc biệt là trẻ rối loạn phổ tự kỷ, tăng động giảm chú ý, chậm phát triển. Với đặc thù:

• Hướng dẫn ba mẹ áp dụng các phương pháp can thiệp chậm nói khoa học tại nhà.

• Lộ trình chi tiết từng giai đoạn học tập của trẻ.

• Kinh nghiệm đào tạo “cầm tay chỉ việc” giúp ba mẹ nào cũng dạy con tại nhà hiệu quả.

• Giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và phát triển mạnh mẽ ngôn ngữ – nhận thức – hành vi.

• Thông tin chi tiết Khóa Chuyên sâu đồng hành can thiệp chậm nói cho con tại nhà. 

Chìa khóa can thiệp cho con thành công

Hỏi: Bây giờ mình đã cởi bỏ được gánh năng trên vai, thoải mái dạy con rồi mẹ Ánh Minh ha :) Mẹ Minh ơi, theo mẹ yếu tố nào là quan trọng cốt lõi cho sự tiến bộ ở con. Mẹ Minh có thể chia sẻ cho ba mẹ đang nghe chương trình được biết mẹ đã thay đổi như thế nào để đồng hành giúp con tiến bộ nhé.

Mẹ Ánh Minh: Mình nghĩ yếu tố quan trọng cốt lõi cho sự tiến bộ của con là sự quyết tâm và kiên trì của ba mẹ. Trước đây, mình tự can thiệp cho con, mình không có đủ quyết tâm, dễ nản lòng nên không có kết quả. Bây giờ thì mình hiểu ra là con có tiến bộ và phát triển như các bạn bình thường được hay không phụ thuộc vào những nỗ lực của ba mẹ. Nên mình phải cố gắng hết sức có thể. Mình cũng muốn cảm ơn sự hỗ trợ nhiệt tình của các cô Mẹ Việt mỗi khi mình gặp trở ngại, nhờ các cô mà mình có thêm động lực ạ.

Sự đồng hành tích cực của các cô Mẹ Việt

Hỏi: Các cô luôn sẵn sàng hỗ trợ mẹ Ánh Minh cũng như tất cả những ba mẹ quyết tâm can thiệp bài bản cho con tại nhà. Vì Mẹ Việt hiểu rằng, đồng hành cùng với ba mẹ, Mẹ Việt có thể giúp được nhiều em bé tìm được tiếng nói và mang đến hạnh phúc cho nhiều gia đình như gia đình mẹ Ánh Minh. Vậy trong quá trình tự học và dạy con tại nhà mẹ thấy có những thuận lợi và khó khăn gì. Các khó khăn đó đã được các cô Mẹ Việt hỗ trợ mẹ tháo gỡ như thế nào ah?

Mẹ Ánh Minh: Khi mình gặp khó khăn thì mình hay quay video lại để các cô Mẹ Việt xem. Sau đó các cô hướng dẫn mình cách giải quyết. Ví dụ như Mình gặp khó khăn những lúc con ăn vạ, không biết phải xử lý như thế nào. Mình đã được các cô hướng dẫn cụ thể từng bước xử lý hành vi ăn vạ như là tìm hiểu nguyên nhân, lựa chọn thời điểm để hỗ trợ, quan sát xem con đang ở cấp độ giận dữ nào. Khi con bớt giận cần được quan tâm, thì mình lại gần con, ôm con, giải thích vì sao mẹ không cho con làm điều con muốn.

Khi mình áp dụng các bước đó vào thực tế, thì bản thân mình cảm thấy bình tĩnh hơn khi đối mặt với cơn ăn vạ của con. Thêm vào đó, mình còn được các cô giải thích bí quyết để tình huống tương tự không xảy ra nữa đó là sự nhất quán. Nghĩa là mình phải kiên quyết không đáp ứng khi tình huống tương tự xảy ra. Ví dụ như trước đây con mình đã từng ăn vạ rất dữ dội khi không được xem tivi, khi mình hiểu được nguyên nhân con ăn vạ. Mình đợi con bình tĩnh, rồi mình giải thích là đến giờ ăn cơm hoặc đi ngủ là không được xem tivi nữa. Sau nhiều lần kiên quyết với con, cứ đến giờ ăn hay giờ ngủ thì mình sẽ thông báo với con là mẹ sẽ tắt tivi. Cuối cùng việc tắt tivi không còn là cơn ác mộng đối với 2 mẹ con nữa vì khi mẹ nhất quán thì con biết là khi ăn cơm hay đến giờ đi ngủ thì mẹ sẽ tắt tivi.

Ngoài ra, mình cũng gặp khó khăn trong việc chơi với con. Mình chỉ biết chơi đơn giản và chỉ nói được vài câu, rồi không biết nói thêm gì nữa. Mình đã quay video lại nhờ các cô góp ý. Các cô đã chỉ cho mình phải nương theo con, phải năng lượng hơn và gợi ý cho mình cách nói chuyện để nạp vốn từ cho con. Ví dụ như con thích chơi với các bạn thú bằng nhựa, cô Thương đã chỉ cách cho mình cách đưa các con vật vào trong 1 câu chuyện, chẳng hạn các bạn động vật đi qua nhà của 1 bạn nào đó, dừng lại, rủ bạn đi ra bờ sông uống nước. Qua trò chơi này thì mình dạy con tiếng kêu của các con vật, mình lặp đi lặp lại một số mẫu câu để con dễ ngấm ví dụ như “khát nước quá”, “nào chúng mình cùng đi ra bờ sông”… Nhờ trò chơi này mình còn giúp con rèn khả năng tập trung, bản thân mình thì rèn luyện được khả năng tưởng tượng và kể chuyện cho con.

Nói chung là đối với mình những kiến thức trong chương trình của Mẹ Việt rất dễ hiểu, các cô hướng dẫn rất chi tiết cụ thể nên mình dễ thực hành.

Ba mẹ hãy liên hệ ngay với Mẹ Việt tại Fanpage Mẹ Việt – Can thiệp chậm nói cho trẻ, Hotline: 035 227 5339 để được tư vấn cách can thiệp hiệu quả cho con nhé.

Khai thác giáo cụ làm đòn bẩy can thiệp hiệu quả

Hỏi: Khi mẹ có người đồng hành chuyên môn hỗ trợ thì những khó khăn trong tương tác, dạy con mẹ sẽ được các cô Mẹ Việt giải đáp, hướng dẫn đến khi nào mẹ thực hiện được thì thôi :) Rất vui khi mẹ Minh là một học viên học tập rất chăm chỉ và mẹ luôn áp dụng đúng theo hướng dẫn. Mẹ cũng rất chăm chỉ hỏi đáp và chính điều đó đã giúp mẹ vững vàng về kiến thức, kỹ năng. Rồi mẹ thực hành dạy Liam được hiệu quả nhanh đó ah. 

Về phần giáo cụ, giáo cụ là một đòn bẩy giúp ba mẹ can thiệp cho con hiệu quả hơn. Vậy khi mà mẹ ở xa cách Việt Nam, việc chuẩn bị giáo cụ để dạy con là cũng một thử thách với mẹ. Mẹ đã xử lý bài toán về giáo cụ như nào? Mẹ cảm thấy các giáo cụ và học liệu Mẹ Việt hỗ trợ, hướng dẫn mẹ thực hành thế nào? Có dễ áp dụng và thực sự cần thiết cho ba mẹ khi dạy con học nói không?

Mẹ Ánh Minh:  Lúc đầu mình muốn dạy con tiếng Việt, nên cô Quỳnh đã tư vấn cho mình giáo cụ cho cả 3 khóa chuyên sâu để gửi qua Mỹ một lần luôn. Mình mua sách, mua loa và bộ thẻ Glenn Doman, còn đồ chơi thì mình có thể kiếm mua tương tự  ở Mỹ được.

Sách của Mẹ Việt được phân loại theo nhiều cấp độ tùy theo sự phát triển của con. Ví dụ như khi con chưa có vốn từ nhiều, thì Mình đọc sách Ehon. Sách Ehon chủ yếu là hình ảnh với các câu đơn giản, giúp cho con dễ hiểu và dễ nhớ. Nhờ mình đọc sách Ehon cho con nghe mỗi ngày, mà con có thể trả lời những câu hỏi như là Ai đây? Con gì đây? Màu gì đây?

Lúc con đã nói được vài trăm từ đơn và từ đôi, thì mình bắt đầu đọc sách có nội dung dài hơn như: sách về các thói quen sinh hoạt hằng ngày, an toàn nơi công cộng và thế giới xung quanh. Khi mình đọc cho con mỗi ngày, con được nghe đi nghe lại nhiều lần kết hợp với hình ảnh minh họa, thì con mới bắt đầu hiểu và bắt đầu có nhận thức. Thật sự nếu không có sách thì mình cảm thấy rất khó khăn để làm cho con hiểu tại sao con nên làm điều này, con không nên làm điều kia.

Một giáo cụ mà Mình thích nhất là chiếc loa tắm ngôn ngữ. Nội dung trong loa bao gồm các bài thơ, các bài hát, các câu chuyện cổ tích bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh. Đây là một giáo cụ rất hiệu quả mà lại không tốn nhiều công sức. Trong lúc con chơi hay ngồi trên xe, mình cứ mở loa lên cho con nghe. Nhờ nghe loa, bây giờ con đã thuộc được 5-6 bài hát, con thường hay vừa chơi vừa hát nghêu ngao. 

Bài toán lựa chọn ngôn ngữ can thiệp chính

Hỏi: Đâu cần Mẹ Việt có, đâu khó có Mẹ Việt lo. Vậy nên đồng hành với Mẹ Việt, ba mẹ luôn yên tâm là sẽ được hỗ trợ hết mức. Các cô cũng thường xuyên có những chuyến hàng gửi giáo cụ sang cho các ba mẹ ở bên nước ngoài dạy con. Hoặc sẵn sàng hỗ trợ ba mẹ tìm kiếm sách, giáo cụ phù hợp ở nước sở tại. Miễn là giúp con phát triển ngôn ngữ hiệu quả. Ba mẹ cần hỗ trợ đừng ngần ngại liên hệ Mẹ Việt nhé :)

Mẹ Minh ơi, khi cả gia đình sinh sống bên Mỹ và ngôn ngữ giao tiếp là Tiếng Anh. Trong khi ba mẹ đều là người Việt Nam, cũng rất mong muốn con sử dụng tốt được Tiếng Việt. Khi con chậm nói, việc lựa chọn ngôn ngữ can thiệp cho con cũng là một bài toán. Và mẹ đã chọn ngôn ngữ nào để can thiệp cho con?

Mẹ Ánh Minh: Lựa chọn ngôn ngữ là một bài toán khó đối với mình. Khi bắt đầu can thiệp tại nhà, cô Quỳnh có tư vấn là mình nên dạy con tiếng bản địa sẽ dễ hơn cho con. Nhưng mình chọn dạy con Tiếng Việt vì dạy con bằng tiếng mẹ đẻ. Mình thấy dễ dàng hơn, mình cũng muốn con mình giao tiếp với mọi người trong gia đình bằng tiếng Việt. Con chỉ dùng Tiếng Anh để giao tiếp với người bản xứ thôi. 

Sau khoảng 1,5 tháng can thiệp theo phương pháp của Mẹ Việt, con bắt đầu bật âm. Lúc này mình vẫn dạy con Tiếng Việt, con vừa bật âm được cả Tiếng Anh và Tiếng Việt. Vài tuần sau đó, có một lần mình đọc sách với con, mình dạy con tên các con vật bằng tiếng Việt. Thì con nhất định không nói theo, con nói lại tên các con vật đó bằng tiếng Anh. Mình tiếp tục dạy bằng tiếng Việt thì con giận dữ lên, đóng sách lại và ném đi. Lúc này mình nhận ra là không ổn rồi. Có lẽ trước đây, mình cho con xem tivi quá nhiều và mình lại ít nói chuyện với con nên con ngấm Tiếng Anh nhiều hơn tiếng Việt.

Bây giờ con đã được 3 tuổi, mình nghĩ não của con không linh hoạt với nhiều ngôn ngữ nữa, con đi nhà trẻ, môi trường xung quanh con toàn tiếng Anh. Thời điểm hiện tại dạy tiếng Việt cho con sẽ không khả thi. Khi mình chuyển sang can thiệp bằng tiếng Anh, thì con hợp tác hơn, con chịu nói theo những gì mình dạy, con tiến bộ nhanh hơn.

Xác định lộ trình học tập dài hơi cùng con

Hỏi: Vâng mẹ Minh ạ, với các em bé gốc Việt sống bên nước ngoài thì việc ưu tiên học ngôn ngữ sẽ vẫn là ngôn ngữ bản địa. Vì con sẽ đi học, sẽ hòa nhập cùng mọi người chứ không chỉ lúc nào cũng giao tiếp với người thân trong gia đình. Mẹ Minh đã quyết định rất chuẩn xác khi nhận thấy những phản ứng của con và điều chỉnh kịp thời. Chính điều đó đã giúp con được hỗ trợ đúng lúc, yêu thích việc học nói và có những tiến bộ nhanh chóng! Đó chính là yếu tố giúp con tiến bộ nhanh hơn khi con được học thứ mà con thích. 

Các cô Mẹ Việt có thể hiểu phần nào tâm trạng của mẹ Minh. Mẹ đã chờ mãi từ khi con 18 tháng đến thời điểm ấy là con 3 tuổi. Vậy nên khi đã tìm thấy con đường là mẹ ngay lập tức hành động. Và không chỉ hành động, mẹ còn hành động rất quyết liệt là đăng ký đồng thời 3 khoá học gồm: Chuyên sâu 1 “Kích nói cho trẻ chậm nói”, Chuyên sâu 2 “Chủ động giao tiếp & phát triển tư duy ngôn ngữ”, Chuyên sâu 3 “Phát triển kỹ năng học tập”. trong khi các ba mẹ hay có tâm lý là đăng ký 1 khóa học thử xem sao rồi tính tiếp. Vì sao mẹ lại lựa chọn một lộ trình dài hơi cho con như thế?
Mẹ Ánh Minh: Khi mình nghe chia sẻ của các ba mẹ trên kênh podcast của Mẹ Việt, thì mình thấy mình cũng đồng cảnh ngộ. Những chia sẻ đó làm cho mình có niềm tin là con mình sẽ tiến bộ giống như vậy. Khi nghe cô Quỳnh tư vấn thì mình thấy cả 3 khóa chuyên sâu đều cần thiết. Mình nghĩ là can thiệp để con biết nói thôi thì chưa đủ, khi con đi học mình không biết con có theo kịp các bạn hay không. Nên mình cũng cần khóa CS3 để biết cách hỗ trợ con.

Hỏi: Hiện tại, mẹ đã học và hoàn thành khóa chuyên sâu 1 và chuyên sâu 2 rồi. Bé Liam đã tiến bộ rất nhiều. Mẹ Minh hãy chia sẻ trải nghiệm khi mẹ học, thực hành những nội dung kiến thức trong khóa chuyên sâu 1,2 mẹ cảm thấy như thế nào nhé?

Mẹ Ánh Minh:

Khi học CS1, mình rút ra được kinh nghiệm là muốn con tập trung chú ý thì mình phải thực hành một cách đầy năng lượng, tạo không khí vui nhộn, để thu hút sự chú ý của con. Bản thân mình, khi ở trong tập thể mình không phải là người hoạt náo, mình là người hơi thụ động. Để can thiệp cho con, mình cố gắng bắt chước theo các video của các ba mẹ thực hành tốt, từ từ mình biết cách tạo không khí vui nhộn và con hợp tác hơn.

Khi học CS2, mình nhận ra là để con nói được câu và chủ động giao tiếp thì con phải có nhận thức tốt. Khi con tốt nghiệp CS1, con nói được hàng trăm từ, nhưng con không biết sử dụng các từ đó để giao tiếp. Các cô Mẹ Việt đã hướng dẫn mình những trò chơi mà mình sẽ lặp đi lặp lại một số mẫu câu để con ngấm và hiểu được tình huống sử dụng các mẫu câu đó. Mình làm theo hướng dẫn của các cô thì con bắt đầu nói được câu khoảng 3-4 từ. Ngoài các trò chơi thì sách cũng giúp mình nâng cao nhận thức cho con rất nhiều, Ví dụ như khi mình đọc cho con sách về vệ sinh cá nhân, về an toàn nơi công cộng… thì con hiểu tại sao phải đánh răng, quy trình đi vệ sinh như thế nào, ở nơi công cộng thì không được chạy lung tung …

Ngoài các phương pháp can thiệp, mình còn được học về xử lý ăn vạ. Học về não bộ để về hiểu về nguyên nhân chậm nói, học về dinh dưỡng ảnh hưởng đến sức khỏe và hành vi của con như thế nào, nên ăn gì nên kiêng gì,  và học về cách dạy con kỹ năng tự lập. Điều mà mình thấy hay ở Chương trình của Mẹ Việt là chương trình không chỉ can thiệp riêng về chậm nói mà còn giúp các bé phát triển dược toàn diện. Khi học thì mình luôn được các cô khuyến khích quay video thực hành post lên group facebook để các cô góp ý sửa lỗi. Đây là quyền lợi của các ba mẹ, nếu ba mẹ nào không thuận tiện để quay thì cũng không sao.  Mình thấy quay video thực hành là một cách học rất hiệu quả vì mỗi tình huống của mỗi bé mỗi khác, các cô xem cụ thể thì các cô mới sửa đúng lỗi sai và các cô có thể theo dõi tình hình tiến bộ của các bé. Quay video cũng là một cách nhắc nhở mình phải thực hành với con mỗi ngày.  

Ba mẹ tìm hiểu thêm thông tin khóa học tại đây:
Chuyên sâu 1: Kích nói cho trẻ chậm nói

Chuyên sâu 2: Chủ động giao tiếp & Phát triển tư duy ngôn ngữ

Chuyên sâu 3: Phát triển kỹ năng học tập

Lời nhắn gửi chân thành tới ba mẹ

Hỏi: Tuyệt vời quá mẹ Minh. Và sự tiến bộ của bạn Liam hiện tại chính là minh chứng cho thấy mẹ đã lựa chọn rất đúng đắn. Và cũng từ thực tế các cô quan sát được, ba mẹ càng học nhiều - có nhiều kiến thức, càng đi theo một lộ trình bài bản ngay từ đầu thì can thiệp ngày càng hiệu quả. Con tiến bộ đều đặn và phát triển tốt.

Khi ba mẹ ở nước ngoài có con chậm nói thì việc thực hiện theo quy trình thăm khám, can thiệp theo quy định của Chính phủ rất phức tạp, mất nhiều thời gian chờ đợi. Việc ba mẹ chủ động học tập các phương pháp để tự can thiệp cho con tại nhà là rất cần thiết. Mẹ Minh đã can thiệp cho con tiến bộ. Mẹ Minh ơi, nếu có cơ hội chắc chắn mẹ sẽ giới thiệu chương trình của Mẹ Việt tới các ba mẹ ở bên đó mà có con đang chậm nói chứ? 

Chia sẻ thêm với ba mẹ đang lắng nghe chương trình, mới gần đây có mẹ Hương - bạn Cá Voi ở Pháp khóa MVK49.1 mới học 2 tháng cũng đã nói được hơn 100 từ đơn rồi đó ^^ Mẹ Minh có muốn nhắn nhủ gì đến các ba mẹ có con chậm nói, đặc biệt là các ba mẹ Việt đang ở nước ngoài, khó tiếp cận với các chương trình can thiệp không mẹ? 

Mẹ Ánh Minh: Mình muốn nhắn nhủ với các ba mẹ có con chậm nói ở nước ngoài là ba mẹ hãy can thiệp cho con càng sớm càng tốt, nếu ba mẹ chờ chương trình can thiệp của chính phủ thì sẽ lãng phí thời gian của con. Trường hợp mà con đang được can thiệp với chuyên viên ngữ âm trị liệu (speech therapist) thì việc ba mẹ đồng hành với con cũng rất quan trọng. Vì có những tình huống trong thực tế, họ không thể dạy con được chẳng hạn như là trong sinh hoạt hằng ngày, hay lúc ở nơi công cộng. Ngoài giờ can thiệp với chuyên viên âm ngữ trị liệu, nếu ba mẹ có thể tự can thiệp chậm nói cho con, thì con sẽ học được cách giao tiếp trong các tình huống đa dạng hơn. Con sẽ được nâng cao nhận thức nhiều hơn và tiến bộ nhanh hơn. Mình chúc các ba mẹ luôn tràn đầy năng lượng để đồng hành cùng con.

Nếu có cơ hội làm lại…

Hỏi: Rất cảm ơn những chia sẻ gần gũi và thiết thực của mẹ Minh về hành trình can thiệp thực tế cho con. Một câu hỏi cuối cùng trước khi kết thúc chương trình dành cho mẹ Minh nhé. Mẹ đã phát hiện ra vấn đề chậm nói của con từ khi con 18 tháng, trải qua rất nhiều trải nghiệm tới giờ con 44 tháng rồi. Con cũng đã có rất nhiều tiến bộ. Mẹ có thực sự hài lòng với kết quả hiện tại không? Nếu có cơ hội cho mẹ làm lại, mẹ sẽ hành động như vậy hay có giải pháp gì tốt hơn không? 

Mẹ Ánh Minh: Khi mới bắt đầu can thiệp cho con, mình không nghĩ là con có thể bật âm được chỉ trong thời gian gần 2 tháng. Quả thật là phương pháp của Việt rất hiệu quả nếu ba mẹ cố gắng làm theo đúng lộ trình. Hiện tại con có nhiều tiến bộ, nhưng con vẫn cần được tiếp tục can thiệp hỗ trợ để theo kịp các bạn bình thường, con vẫn được can thiệp song song theo chương trình tại trường và mẹ can thiệp cho con tại nhà. Nếu có cơ hội làm lại, mình sẽ tham gia chương trình chuyên sâu của Mẹ Việt ngay khi bắt đầu phát hiện con chậm nói, mình thực sự rất tiếc vì đã bỏ lỡ giai đoạn vàng của con, mình mong các ba mẹ nghe được podcast này sẽ hành động sớm nhất có thể, không đánh mất thời gian vàng của con, để con có thể theo kịp các bạn đồng trang lứa nhanh nhất có thể.

Ba mẹ làm bài đánh giá tình trạng chậm nói của trẻ để biết chi tiết tình trạng của con. Hãy liên hệ đội ngũ Mẹ Việt Hotline: 035 227 5339 để được đọc kết quả và tư vấn giải pháp phù hợp.

Lời cảm ơn

Gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới mẹ Minh với những chia sẻ rất gần gũi và chân thành. Chúc mừng mẹ Minh đã luôn nỗ lực, cố gắng hỗ trợ Liam tiến bộ như ngày hôm nay. Hành trình phía trước sẽ còn có khó khăn, nhưng với kiến thức mẹ đã được trang bị và tinh thần vững vàng thì chắc chắn mẹ sẽ vượt qua được mọi trở ngại. Bên cạnh mẹ vẫn luôn có các thầy cô Mẹ Việt luôn sẵn sàng hỗ trợ bất cứ lúc nào. Chúc Liam hoàn thành các giai đoạn học tập thật tốt, chuẩn bị sẵn sàng mọi kỹ năng để vào lớp 1. Chúc mẹ Minh chân cứng đá mềm, đồng hành cùng Liam thành công nhé!