Dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ - ba mẹ tuyệt đối không chủ quan
Trẻ tự kỷ nhẹ hay nặng đều sẽ tồn tại những khiếm khuyết điển hình của trẻ tự kỷ. Tuy nhiên trẻ tự kỷ nhẹ sẽ có các dấu hiệu nhẹ, không rõ ràng. Do đó, nhiều ba mẹ thường nhầm lẫn trẻ chỉ là ngại giao tiếp, thi thoảng có hành động kỳ lạ. Nhưng không nghĩ rằng con có nguy cơ tự kỷ. Điều này dẫn đến nhiều trường hợp trẻ tự kỷ phát hiện muộn, đã lỡ giai đoạn vàng can thiệp. Vậy làm thế nào để phát hiện sớm các trường hợp trên? Ba mẹ cùng tìm hiểu về các dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ sau đây.
Trẻ tự kỷ nhẹ thường không được phát hiện sớm
Các dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ thường khó xác định thông qua các hành vi. Trẻ tự kỷ thường gặp các khiếm khuyết về tương tác xã hội, chậm nói, kém tương tác giao tiếp, hành vi rập khuôn và kèm theo các rối loạn cảm xúc. Trên thực tế, trẻ tự kỷ nhẹ vẫn có đầy đủ những dấu hiệu nhưng không rõ ràng, khó nhận biết. Ba mẹ thường nhầm lẫn trẻ tự kỷ nhẹ với những trẻ thông thường có kỹ năng kém bởi vì:
Đa số trẻ tự kỷ có khả năng trí tuệ bình thường hoặc trên mức trung bình.
Một số ít trẻ có khả năng quan sát cực kỳ tốt. Con có trí nhớ máy móc cao nên dễ nhầm tưởng đó thuần túy là dấu hiệu của trẻ thông minh.
Trẻ vẫn có thể học đọc, học viết, làm toán bình thường. Nhiều ba mẹ nghĩ rằng trẻ tự kỷ không thể học đọc, học viết nhanh và làm toán nhanh là không đúng. Khi thấy con có các dấu hiệu này, ba mẹ nghĩ rằng con phát triển bình thường. Do đó, không đi khám và phát hiện được sớm.
Trẻ tự kỷ nhẹ vẫn biết nói và giao tiếp được với một vài người thân.
Tuy nhiên, nếu trẻ tự kỷ nhẹ thì vẫn sẽ thể hiện các khiếm khuyết điển hình của trẻ tự kỷ. Có khác là ở mức độ nhẹ nên nhiều ba mẹ đã vô tình bỏ lỡ cơ hội can thiệp vàng cho con.
Ba mẹ đọc bài này để hiểu rõ:
Bệnh tự kỷ ở trẻ em là gì? Dấu hiệu trẻ tự kỷ. Tự kỷ có chữa được không?
Dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ
Những suy giảm về khả năng tương tác, rối loạn cảm giác, hành vi rập khuôn là dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ. Cụ thể:
Trẻ thường dành hàng giờ để chơi 1 mình. Trẻ vẫn chơi với các bạn nhưng thiếu khả năng kết nối, chia sẻ, thảo luận. Chủ yếu là chạy chơi theo các bạn chứ ít hòa mình vào trò chơi. Hạn chế trong tham gia vào các trò chơi tập thể.
Trẻ vẫn có mối quan hệ thân thiết với ba mẹ, anh chị và người thân trong gia đình. Nhưng trẻ thường bám vào một người theo thứ tự ưu tiên. Ba mẹ chỉ nghĩ rằng đó là tính cách của trẻ, bám người thân không rời.
Về ngôn ngữ: trẻ chậm nói nhưng vẫn nói được. Tuy nhiên, cách diễn đạt câu nói đơn giản, hỏi trẻ chỉ biết kể lại sự việc sơ sài. Thường hay nhại theo, đối đáp hội thoại kém,…
Trẻ gọi vẫn quay đầu mặc dù gọi tên trẻ ít đáp lại ngay, hay đòi làm theo ý mình. Ba mẹ thường nhầm lẫn nghĩ rằng con bướng bỉnh, không chịu nghe lời người lớn.
Trẻ vẫn có thể khoe, mách vài chuyện nhưng rất đơn điệu và đa phần là thụ động. Ba mẹ hỏi con mới nói.
Con hay có biểu hiện giảm tập trung chú ý khi ba mẹ nói chuyện nhưng nói đúng chủ đề trẻ yêu thích thì chú ý ngay.
Mặc dù các biểu hiện này thoạt trông có vẻ giống trẻ bình thường. Nhưng khi đứng cạnh nhau chính là dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ. Vì thế, ba mẹ tuyệt đối không nên chủ quan, cần cho con đi khám để có kết luận chính xác.
Cần nhận thức đúng về trẻ tự kỷ nhẹ
Trẻ tự kỷ nhẹ vẫn có nhiều cơ hội để phát triển và hòa nhập cộng đồng. Trẻ vẫn sẽ có được cuộc sống thành công và hạnh phúc nếu ba mẹ tích cực can thiệp sớm.
Tuy nhiên, trên thực tế nhiều trẻ tự kỷ nhẹ mất đi cơ hội vàng được can thiệp sớm thành công. Đó là bởi vì các dấu hiệu của trẻ thường không rõ ràng. Và dễ nhầm lẫn với những trẻ bình thường kém kỹ năng.
Một số ba mẹ chủ quan, nghĩ rằng, tự kỷ nhẹ không quá nghiêm trọng. Trẻ lớn lên tự biết, trẻ có thể tự phục hồi nên không can thiệp tích cực. Hậu quả là tình trạng của con không cải thiện, thậm chí có biểu hiện thoái lui kỹ năng, ngôn ngữ.
Bên cạnh đó, một số trẻ tự kỷ nhẹ lại rất thông minh trên một số phương diện như: biết đọc sớm, khả năng quan sát, mô phỏng, tính toán,… nhanh và chuẩn xác. Điều này càng khiến cho các ba mẹ khó nhận diện vấn đề của con. Ba mẹ hiểu lầm rằng trẻ tự kỷ là học kém, nhận thức kém, không thông minh. Trong khi con lại xuất sắc ở một số lĩnh vực thì cho rằng con bình thường. Con chỉ kém một số kỹ năng tương tác giao tiếp.
Những nhận thức sai lầm này khiến ba mẹ không phát hiện sớm các dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ. Thường là đến khi đến trường, trẻ gặp nhiều khó khăn trong học tập, hòa nhập. Lúc ấy các dấu hiệu mới trở nên rõ ràng, ba mẹ mới phát hiện con tự kỷ nhẹ.
Tác hại của việc bỏ qua các dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ
Trẻ tự kỷ nhẹ có những đặc điểm điển hình của trẻ tự kỷ, cần được can thiệp đúng cách. Để giúp trẻ có được khả năng hòa nhập vào cộng đồng một cách tốt nhất. Ngược lại, nếu trẻ không được can thiệp tích cực sẽ nảy sinh rất nhiều khó khăn trong cuộc sống.
Trẻ đi học gặp nhiều khó khăn trong học tập. Tư duy của trẻ máy móc, trực quan, trẻ hạn chế học tập tư duy trừu tượng. Trẻ vẫn có thể đọc viết tốt nhưng hạn chế trong hiểu nghĩa từ ngữ. Trẻ có thể làm toán với các con số nhưng lại không hiểu được toán có lời giải. Trẻ cũng gặp những ảnh hưởng nhất định trong các môn học khác.
Trẻ thường không nghe – hiểu hay biết cách tuân thủ theo hướng dẫn của giáo viên. Do đó trẻ thường bị hiểu nhầm, đánh giá là cá biệt, không nghe lời. Nhưng sự thật là trẻ có thể hoặc là không thể tự ý thức được hết các hành vi của mình. Nếu không được thấu hiểu thì trẻ sẽ gặp nhiều rắc rối với giáo viên thay vì được hỗ trợ.
Trẻ hạn chế trong việc kết bạn. Trẻ không biết cách kết bạn, chơi với bạn, tham gia vào các trò chơi tập thể. Trẻ không biết cách giải quyết những mâu thuẫn bạn bè bằng cách hòa giải. Trẻ khó quản lý cảm xúc hay đi kèm những rối loạn cảm giác. Có những hành vi làm đau bản thân hay làm đau bạn bè. Trẻ dễ bị cô lập vì sự khác biệt của mình, thậm chí có thể trở thành nạn nhân của bạo lực học đường.
Môi trường gia đình là tốt nhất
Đối với trẻ tự kỷ nhẹ, gia đình là môi trường can thiệp tốt nhất cho con. Giai đoạn đầu trẻ có thể hơi khó bật âm, chậm về nhận thức và kỹ năng. Can thiệp tại trung tâm hay với giáo viên 1-1 có thể giúp con học tập tiến bộ trong thời gian ngắn.
Nhưng về lâu về dài, trẻ cần được hỗ trợ thường xuyên trong nhiều tình huống thực tế. Mà các tình huống này thường ít diễn ra ở trung tâm, nhà trường. Chủ yếu là xuất hiện trong cuộc sống hàng ngày. Ba mẹ là người có nhiều thời gian bên con và trải nghiệm các tình huống với con nhất. Vì thế, ba mẹ trực tiếp can thiệp cho con sẽ đạt hiệu quả cao và tiết kiệm các chi phí nhất.
Ba mẹ thấu hiểu tính cách, hành vi và những khó khăn con đang gặp phải. Kết hợp với những hiểu biết, kiến thức của mình về trẻ tự kỷ. Ba mẹ tiến hành can thiệp cho con hàng ngày sẽ giúp con hòa nhập tốt với cộng đồng.
Dạy trẻ tự kỷ nhẹ ở nhà, ba mẹ cần chú ý:
Dạy con giao tiếp thông qua các hoạt động, tình huống sinh hoạt hàng ngày. Giúp con chủ động giao tiếp và ứng xử linh hoạt với các tình huống.
Cho con nghe loa, đọc sách nhiều để tăng vốn từ đều đặn. Giúp con cải thiện khả năng nghe – hiểu ngôn ngữ.
Dạy con kể chuyện, khoe, mách để con biết cách thông báo cho ba mẹ chuyện gì đã xảy ra.
Cho con học tập và rèn luyện các kỹ năng tự phục vụ bản thân.
Giúp đỡ con trong học tập.
Đặc biệt ba mẹ hãy cùng lắng nghe câu chuyện thực tế đồng hành can thiệp chậm nói cho bé tự kỷ tại nhà thành công TẠI ĐÂY
Kết luận
Các dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ rất khó phân biệt rõ ràng. Vì thế, ba mẹ cần quan sát con thật kỹ lưỡng để sớm phát hiện các hành vi bất thường. Từ đó, ba mẹ có kế hoạch can thiệp sớm để con có cơ hội phát triển toàn diện. Và quan trọng nhất là con có đủ khả năng để hòa nhập vào cộng đồng. Hãy hành động càng sớm càng tốt để sẵn sàng cho con đến lớp, đến trường, vui chơi với bạn bè và học tập như những bạn đồng trang lứa. Tương lai và hạnh phúc của trẻ tự kỷ được kiến tạo từ chính ba mẹ ngay hôm nay!
Các bài cùng chủ đề: